Waterbalans

In het kort

Na het uitvoeren van een simulatie in Sirio worden de resultaten overzichtelijk weergegeven in het tabblad Resultaten. Een van de belangrijkste synthesen is de waterbalans, die de massabalans van het volledige systeem visualiseert. Deze balans toont in één oogopslag hoeveel water het systeem binnenkomt en verlaat in een gemiddeld jaar, en hoe het verdeeld wordt over de verschillende modelcomponenten. Zowel een visuele voorstelling als een gedetailleerde tabel zijn beschikbaar, waarin inkomende en uitgaande volumes per reservoir worden opgesomd, inclusief hun procentuele aandeel.
De massabalans is een essentieel eerste hulpmiddel om de efficiëntie van het ontwerp te beoordelen en te begrijpen hoe het systeem reageert op neerslag, hergebruik en doorvoer. Bij het analyseren van deze resultaten kunnen ontwerpkeuzes geoptimaliseerd worden om beter aan de gestelde normen en doelstellingen te voldoen.


De tabel onder 'Meer details' lijst de belangrijkste in- en uitkomende volumes op van alle modelelementen. Je kan deze tabel ook exporteren via de knop "Exporteer data".


De termen van de massabalans nader uitgelegd

De massabalans toont volumes die uitgedrukt zijn in m³ per jaar. Deze volumes zijn het gemiddelde over de 100-jarige simulatie die Sirio uitvoerde. Concreet wordt dus bijvoorbeeld het totaal infiltratievolume berekend over de ganse 100 jarige periode, waarna het gemiddelde hieruit berekend wordt. Dit gemiddelde wordt getoond in de massabalans.
Naast het volume wordt in elk vakje ook het procentuele inkomend en uitgaand volume getoond.
Volgende volumes en variabelen worden opgelijst:

Inkomende volumes:

  • Nettoneerslag [m³]: de netto hydrologische afstroming na verliesfactoren. Deze verliesfactoren omvatten de oppervlakteberging (zie ook  ⁠⁠Geavanceerde simulatieopties⁠ ) en de runoff-coëfficiënt die toegepast wordt op de aangesloten afwaterende oppervlakte (zie ook  ⁠⁠Parameters van het reservoir⁠ ). De eventueel aangesloten "Percelen" en "Groendaken" zijn hier niet bij ingerekend. De afstroming van "Percelen" en "Groendaken" wordt immers apart gerapporteerd als inkomend volume (zie hieronder).
  • Drainage [m³]: het volume dat draineert. Dit is dus het volume dat van het grondwater naar het reservoir stroomt.
  • Andere reservoirs [m³]: het inkomend volume dat afkomstig is van andere reservoirs via doorvoer en overstort. Afstroming van "Percelen" zijn hier niet in opgenomen. Deze worden apart gerapporteerd (zie hieronder).
  • Extern (via doorvoer) [m³]: het volume dat toegevoegd wordt aan het model via de doorvoer via een afwaartse randvoorwaarde. Dit kan alleen voorkomen wanneer er een afwaarts peil wordt opgelegd als randvoorwaarde.
Ter info, wanneer er tijdens een simulatie bijvoorbeeld 100 m³ via de doorvoer een reservoir heeft verlaten en er 50 m³ via dezelfde verbinding werd toegevoegd aan het reservoir, zal bij deze stroom 50 m³ staan. Enkel het inkomende volume wordt gerapporteerd onder deze stroom.
  • Percelen [m³]: afstromend volume vanuit alle "Percelen" die aangesloten zijn op dit reservoir.
  • Extra opgelegd debiet [m³]: het inkomend volume ten gevolge van het door de gebruiker constant opgelegde inkomend debiet.
  • Groendaken [m³]: afstromend volume vanuit de aangesloten groendaken naar het beschouwde reservoir.

Uitgaande volumes:

  • Infiltratie [m³]: het infiltratievolume.
  • Evaporatie [m³]: het volume dat verdampt.
  • Doorvoer [m³]: het doorvoervolume van dit reservoir naar andere reservoirs of “extern” (verwijderd uit het model).
Ter info, Inkomende volumes via de doorvoer (zie ook de stroom 'Extern' hierboven) worden hier niet beschouwd. Wanneer er tijdens een simulatie bijvoorbeeld 100 m³ via de doorvoer een reservoir heeft verlaten en er 50 m³ via deze verbinding werd toegevoegd aan het reservoir, zal bij deze stroom 100 m³ staan. Enkel het uitgaand volume wordt gerapporteerd onder deze stroom. De nettostroom kan berekend worden door het inkomend volume van het uitgaand volume af te trekken.
  • Hergebruik [m³]: het volume regenwater dat effectief gebruikt wordt.
  • Overstort [m³]: het overgestort volume.

(Deze opmerking is enkel relevant voor doorvoerverbindingen van het type 'Stroming door een opening' waarbij terugstroming mogelijk is tussen twee reservoirs). De rij 'doorvoer' vermeldt alle uitgaande volumes die via een doorvoerverbinding het reservoir verlaten, inclusief terugstroming naar andere reservoirs (via een doorvoer die gedefinieerd werd in een ander reservoir). Dit wordt verder verduidelijkt met een eenvoudig voorbeeld. Er is een doorvoerleiding (stroming door een opening – met optie voor terugstroming) gedefinieerd van reservoir A naar reservoir B. Deze doorvoer wordt bijgevolg gedefinieerd onder de parameters van reservoir A. Reservoir B heeft zelf ook nog een doorvoer naar reservoir C. Onder 'Uitgaande volumes' > 'doorvoer' van reservoir B, staat bijgevolg het doorvoervolume van reservoir B naar reservoir C en de terugstroomvolumes van reservoir B naar reservoir A. Op deze manier is de massabalans altijd gesloten op niveau van 1 reservoir (1 kolom in de waterbalanstabel).


Maxima:

  • Volume [m³]: het maximaal volume aanwezig in een reservoir of in het ganse model (kolom "Totaal").
  • Waterpeil [m TAW]: het maximaal bereikte waterpeil. Dit peil is uitgedrukt ten opzichte van het referentiepeil, bijvoorbeeld meter TAW.
Het maximaal volume en waterpeil dat hier gerapporteerd wordt kan in uitzonderlijke situaties verschillend zijn van het maximaal volume en waterpeil dat terug te vinden is onder de  ⁠⁠Vullingsgraad⁠ . De maxima in deze tabel zijn de maximale waarden die gedurende minstens één rekenstap voorkomen (gewoonlijk 120 seconden), terwijl de data onder de vullingsgraad gewoonlijk gebaseerd is op uurlijkse data. De data gerapporteerd onder "Maxima" is dus gewoonlijk nauwkeuriger.


Leegloop:

  • Leeglooptijd [u]: de minimale duur tussen volledige vulling en leegstand van het reservoir. Sirio berekent deze leeglooptijd door alle tijdsduren te berekenen tussen volledige vulling en leegstand. De minimale duur van al die periodes wordt gerapporteerd onder de leeglooptijd.
Als er geen resultaat bij de leeglooptijd staat (er staat dan een "-" teken), betekent dit dat het reservoir niet volledig vol en/of leeg loopt. De leeglooptijd kon dan niet berekend worden. Je kan dan eventueel zelf een inschatting maken van de leeglooptijd via de gesimuleerde waterpeilen. Klik hiervoor naar  ⁠⁠Tijdreeksen⁠  , selecteer het reservoir dat je wil evalueren en toon als reeks het "Waterpeil". Door vervolgens in te zoomen op de tijdreeks kan je zelf een leeglooptijd inschatten.


Hergebruik:

In het model heb je aangegeven hoeveel regenwatervraag er is (zie ook  ⁠⁠Parameters van het reservoir⁠ ). In de massabalanstabel vind je naast het volume gebruik dat effectief mogelijk is (zie hierboven onder "Uitgaande volumes") ook nog volgende 2 resultaten terug:
  • Vraagdekkend [%]: het percentage van de watervraag dat effectief ingevuld kan worden. Dit is dus de verhouding van de het realiseerbaar hergebruik (dat je terug vindt onder "Uitgaande volumes") en het gevraagd hergebruik (in de modelparameters).
  • Misgelopen [m³]: het volume van de regenwatervraag dat niet ingevuld kan worden doordat er onvoldoende regenwater beschikbaar is. Dit is dus het tekort.

Deze resultaten kunnen opgevraagd worden voor elk reservoir, voor alle percelen tezamen, alle groendaken tezamen of het ganse model onder de kolom 'Totaal'.
De kolom 'Totaal' lijst de totale inkomende en uitgaande (naar 'extern') stromen van het ganse model op, en is daarmee een indicatie van de impact van het model om de omgeving. Voor de 'Netto neerslag' wordt de hydrologische afstroming van alle reservoirs opgeteld met deze van de percelen (dit laatste vermenigvuldigd met het aantal percelen die aangesloten zijn op alle reservoirs). Interne doorvoer- en overstortvolumes, die dus van het ene reservoir naar het andere reservoir stromen, worden niet opgenomen in deze tabel onder 'Totaal'. De stroom 'Doorvoer' en 'Overstort' bevatten enkel respectievelijk de doorvoer- en overstortvolumes naar 'extern'. Het maximaal aanwezig volume voor 'Totaal' is het maximaal volume dat op eenzelfde tijdstip aanwezig is in gans het model. De in- en uitgaande stromen van de kolom 'Totaal' worden ook gevisualiseerd in de waterbalans.